Menu1

Publikacje

Niektóre jady i toksyny. Porównanie działania trucizn.

PORÓWNANIE DZIAŁANIA TRUCIZN

Nazwa

DL50 [mg/kg]a

Sposób działania, uwagi

 Trucizny białkowe i peptydowe

Botulinotoksyna

0.00000003

toksyna jadu kiełbasianego, M=9x105 g/mol, blokuje synapsy nerwów

Tetanotoksyna

0.0000001

toksyna tężca, białko o M=105 g/mol

Toksyna dyfterytu

0.0003

białko o  M=7.2x105 g/mol

Kobrotoksyna

0.0003

poraża układ nerwowy

Rycyna

0.002b

toksalbumina usuwana w procesie produkcji oleju rycynowego.

a-Amanityna

0.1

hepatotoksyczna (niszczy struktury jąder komórek wątroby)

Bungarotoksyna

0.15

białkowa toksyna jadu żmij, blokuje receptory nerwowe.

Falloidyna

2.0

bepatotoksyczna (niszczy błony komórkowe komórek wątroby)

Melityna

4.0

rozpad erytrocytów, skurcze mięśni

 Niebiałkowe substancje organiczne

Palitoksyna

0.00015

powoduje przepuszczanie jonów sodu i potasu przez błony erytrocytów

TCCD

0.001

tetrachlorodioksyna, substancja mutagenna

Tetrodotoksyna

0.005

hamuje transport jonów sodu przez błony komórkowe

Saksitoksyna

0.01

neurotoksyna

Toksyferyna C

0.025

składnik kurary, poraża mięśnie szkieletowe

Strychnina

0.5

poraża układ nerwowy

Muskaryna

0.5

poraża układ nerwowy

Kolchicyna

3.0

biegunka, zniszczenia układu krwiotwórczego

Nikotyna

16

paraliżuje ośrodek oddechowy

Koniina

60

poraża mięśnie szkieletowe

Digitonina

150

wpływa na akcję serca

Solanina

200

podrażnienie, porażenie mięśni

 Trucizny nieorganiczne

Soman

0.4

poraża układ nerwowy

Cyjanek potasu

3.0

blokuje enzymy łańcucha oddechowego (wiązanie jonów żelaza)

Arszenik

10 c

blokuje niektóre enzymy (wiązanie się z siarką grup sh)

DL50 – dawka powodująca śmierć połowy osobników poddanych działaniu trucizny.
a w przeliczeniu na 1kg masy ciała myszy (uwaga: róznice w odporności różnych gatunków zwierząt i poszczególnych osobników są ogromne; skutek działania trucizny zależy od sposobu jej podania).
b wstrzyknięta (po zjedzeniu działa ok. 500 razy słabiej)
c u osobników przyzwyczajonych (stopniowe zwiększanie dawki) odporność do 100 razy większa.

NIEKTÓRE JADY I TOKSYNY

Dane pierwotnie pochodziły z „Tablic Chemicznych” Witolda Mizerskiego (Wydawnictwo Adamantan 1997, str. 248, 249), jednakże wskutek wielu błędów w powyższych wzorach strukturalnych w "Tablicach" prezentowane obecnie poprawne wzory strukturalne pochodzą również z wielu innych źródeł. 

W wydaniu III Tablic Chemicznych z 2003 roku wspomniane wyżej błędy dzięki ChemFanom zostały poprawione.

Dla Chemfana przygotował: Witold Mozga - mozgaw@rocketmail.com

Praca wpłynęła do Chemfana: 14-02-2000

Menu2